Onweerstaanbaar toch, de blik in de ogen van een orang-oetan of chimpansee. We vallen massaal in katzwijm voor deze prachtige mensapen, al helemaal wanneer ze nog klein zijn. Ik begrijp het helemaal. Misschien komt het wel omdat ze zo dicht bij ons staan en we veel van onszelf denken te herkennen in deze primaten. Maar wat nu als je een honingbeer bent en niet zo tot de verbeelding van mensen spreekt?
In het Tasikoki Wildlife Rescue Center in Noord Sulawesi bracht ik elke dag tijd door met twee honingberen, Binbin en Bonbon. Het was mijn eerste kennismaking methoningberen. Ik wist niet eens van het bestaan van honingberen af voordat ik in Tasikoki kwam werken! Laat staan van de problematiek waarin deze dieren verkeren.
>> Foto: Rowena Goes Ape
De honingbeer (of zonbeer) is de kleinste vertegenwoordiger van de berenfamilie. Hij is overwegend zwart met een prachtige lichtgele, halvemaanvormige vlek op zijn borst. De zonbeer heeft enorme grote gebogen klauwen, waarmee ze geweldig kunnen klimmen. Honingberen zien erg slecht, maar kunnen uitstekend ruiken! Een volwassen dier is ongeveer 120 tot 150 cm en weegt tussen de 30 en 60 kg.
Theme from Junglebook
Elke dag maakte ik het verblijf van Binbin en Bonbon schoon en verstopte ik hun eten onder de grond, achter rotsen en in boomstronken. Op die manier waren ze een tijdje zoet met het zoeken naar hun eten. Terwijl ik dat deed zong ik standaard “ wat je van beren leren kan” uit Junglebook. Dat ging echt vanzelf, ik denk omdat ik de beren ondanks hun ellendige situatie, zo zag genieten van de kleine dingen in het leven.
>> Foto: Rowena Goes Ape
BinBin en Bonbon gingen helemaal los als ik verrotte kokosnoten voor ze neerlegde. Van de geur raakten ze compleet in extase en ze smeerden zich helemaal in met de bast en het sap van de kokosnoot. Ik heb een filmpje hiervan geplaatst op mijn Facebook-site. Bekijk die even als je tijd hebt! Het is echt net een scene uit Junglebook ,waarin Baloe de beer zich in opperste verrukking krapt met een boomstam, hilarisch!
>> Foto: Rowena Goes Ape
Zen-momentje
>> Foto: Rowena Goes Ape
Zonberen zien er super schattig uit, maar het zijn natuurlijk gewoon wilde en ook gevaarlijke dieren. Met hun enorme klauwen kunnen ze je behoorlijk verwonden. Voordat ik het verblijf ik kon, leidde ik BinBin en Bonbon daarom eerst samen met een collega-vrijwilliger naar een klein afgesloten verblijf. Hier trakteerde ik ze elke dag op een verkwikkende douche met water uit een tuinslang. Binbin en Bonbon genoten daarvan, maar ik misschien nog wel meer…
Het was mijn zen-moment van de dag.
Een heel mooi moment maar eigenlijk ook heel triest. De tijd die ik met ze doorbracht, deed me zo goed beseffen in wat voor ellende ze verkeren. Twee prachtige beren, op een eiland waar ze niet eens vandaan komen, en nooit meer in staat om terug te keren naar de natuur.
BinBin en BonBon komen oorspronkelijk uit Sumatra
Gered uit de handen van smokkelaars kwamen ze naar het Tasikoki rescue center als welpjes, niet in staat om voor zichzelf te zorgen. Inmiddels zijn ze een volwassen mannetje en vrouwtje geworden. Ze kunnen nooit meer terug de natuur in. Ze zijn te veel gewend geraakt aan mensen, hebben nooit geleerd voor zichzelf te zorgen en zullen bij vrijlating op zoek gaan naar bewoond gebied om daar hun voedsel te vinden. Een plek in een ander opvangcentrum, gespecialiseerd in opvang van zonberen, zou wel een optie zijn. Helaas lijkt er op dit moment nergens plek vrij te zijn, vertelde de manager van Tasikoki mij.
Jelly
>> Foto: Rowena Goes Ape
Net voor mijn komst naar Tasikoki is er nog een derde zonbeer binnengebracht, Jelly. Ook Jelly is gered uit de handen van smokkelaars. Jelly zit momenteel nog in een kooi. De bouw voor zijn verblijf naast dat van Binbin en Bonbon gaat binnenkort van start. Tasikoki zamelt op dit moment geld in via fondsenwerving om zijn verblijf te kunnen bekostigen.
Omdat zonberen in principe solitaire dieren zijn, kan Jelly niet zomaar bij de andere zonberen worden geplaatst. Het is al heel bijzonder dat Binbin en Bonbon in 1 verblijf wonen! Voorlopig wordt er dus een verblijf aansluitend aan dat van de andere twee zonberen gemaakt. Op die manier kunnen ze al een beetje met elkaar kennismaken.
Foto Jelly net op tijd gered uit de handen van smokkelaars. Hij stond al klaar om verscheept te worden
Wat bedreigt de toekomst van de zonbeer?
Habitatverlies door boskap gecombineerd met de populariteit van de beer in het toerisme en de entertainment-industrie bedreigt de toekomst van deze prachtige dieren. In sommige Aziatische landen gelooft men daarnaast dat het gal van de beren kracht en viriliteit van mensen bevordert.
Berengalboerderijen
Berengal van honingberen, maanberen en bruine beren wordt in China en Vietnam verkocht als medicijn tegen onder andere koorts, lever- en oogklachten. De beren leven in hele kleine kooien op galboerderijen. Om de gal af te tappen wordt een permanent gat in de buik van de beer gemaakt. Hierdoor lopen de beren vaak infecties en ziektes op en lijden ze veel pijn. Het lijkt er op dat beren hierom zelfmoord proberen te plegen door zichzelf op hun buik te slaan. Om dit te voorkomen worden de beren doorgaans in een ijzeren harnas gestopt. Op deze manier kan bij een beer gemiddeld 20 jaar lang gal afgetapt worden. Geschat wordt dat er zo’n 12.000 beren in kooien in galboerderijen leven. De berengalindustrie is totaal overbodig – goedkope synthetische en plantaardige alternatieven voor berengal zijn al lang in overvloed beschikbaar. In een aantal Aziatische landen zijn de boerderijen nu verboden en worden de dieren overgebracht naar rescue centers.
Volgende bestemming: Cambodja?
Ik ben me nu aan het oriënteren om in 2016 te gaan helpen in een honingberen rescue center in Cambodja. Ik besef heel goed dat ik in mijn eentje echt niet het verschil kan maken, maar ik wil graag een steentje bijdragen en ook daar de handen uit de mouwen steken. En natuurlijk jullie daar weer graag meer over vertellen!
Met uitsterven bedreigde dieren helpen en verzorgen is mijn passie. De problematiek is enorm maar ik geloof er heilig in dat ook kleine beetjes zullen helpen. Als steeds meer mensen een beetje doen zal dat bijdragen aan een iets betere wereld met daarin een veilige plek voor wilde dieren en daarmee ook voor de mens. Dus draag ik ook mijn steentje bij, ik kan niet anders. Door te Bloggen, mijn avonturen op Social Media te posten en Fondsen te werven. Maar zeker ook door als vrijwilliger de handen uit de mouwen te steken en letterlijk geredde en getraumatiseerde dieren te verzorgen in allerlei Rescue Centers zowel in Nederland als daar buiten.