80 plastic zakken had de Griend (een soort walvis uit de familie der dolfijnachtigen) in zijn maag die vorige week dood aanspoelde in een kustplaats in Thailand. De drijvende vuilnisbelt, ook wel plastic soup genoemd, bedreigt dier en mens. Ik moest meteen denken aan een ‘sculpture’ op de Filippijnen van Greenpeace, gemaakt van plastic opgevist uit de oceaan, om de mensen er aan te herinneren wat onze plastic vervuiling veroorzaakt. Volgens sommige rapporten zou er bij ongewijzigd beleid en naleving in 2050 meer plastic dan vis in onze oceanen en zeeën zijn. Beangstigend!
We verdrinken in plastic
700 soorten dieren worden ernstig bedreigd door plastic in de oceanen.
90% van alle zeevogels eten plastic afval.
Er drijft nu 150 miljoen ton plastic in zee.
91% van al het plastic wordt niet gerecycled.
Dit zijn slechts enkele van de cijfers die National Geographic onlangs publiceerde, nadat ze twee jaar lang onderzoek hebben gedaan naar de enorme hoeveelheid plastic die in zee terechtkomt.
Tot 2015 is er wereldwijd zo’n 8,3 miljard ton plastic geproduceerd. En het grootste deel daarvan – zo’n 6,3 miljard ton – is alweer weggegooid. Van die 6,3 miljard ton is slechts 9 procent gerecycled. En de rest? Die ligt op vuilnishopen of in de natuur.
Veel van al dat plastic belandt uiteindelijk in zee met desastreuze gevolgen voor vogels, vissen, zeeschildpadden en alle andere zeedieren. De dieren zien het plastic aan voor voedsel of raken erin verstrikt. De massaproductie van plastic is ontzettend snel gegroeid en de voorspelling is dat de oceanen halverwege deze eeuw meer plastic dan vis zullen bevatten -en dat is niet cynisch bedoeld.
Plastic Planeet
Met een grote campagne vraagt National Geographic aandacht voor de groeiende hoeveelheid plastic afval en de gevolgen. Het juni nummer van hun tijdschrift is geheel gewijd aan de plastic problematiek. Met hartverscheurende foto’s maar gelukkig ook met acties en tips om de afvalberg tegen te gaan.
Vorige week meldden de media dat de Europese Commissie werkt aan richtlijnen om eenmalig gebruikt plastic uit te bannen. Producten die door een op natuurlijke wijze afbreekbaar alternatief kunnen worden vervangen, zoals wattenstaafjes, verpakkingen van maaltijden, rietjes, plastic flesjes en flessendoppen. Ook wil Brussel 90 procent van de plastic flessen in de Europese Unie laten inzamelen. Door het heffen van statiegeld, of door producenten zelf te laten zorgen voor de inzameling van plastic afval. Wat mij betreft kan de statiegeldmaatregel niet snel genoeg in werking treden. Ik heb niet echt vertrouwen in de zelfregulering van producenten.
Symboolpolitiek of mooie stap in de goede richting
Over de voorgestelde maatregelen van EU zijn de meningen behoorlijk verdeeld. Van “Symboolpolitiek”, “het probleem speelt vooral in andere continenten – de Europese bijdrage aan plastic afval lijkt de kleinste – tot “een mooie stap in de goede richting”. Op sociale media komen allerlei reacties voorbij. Feit is dat pas over 7 jaar het statiegeldsysteem voor plastic flessen wordt ingevoerd, de hoeveelheid plastic in supermarkten alleen maar toeneemt en ook hebben we nog geen oplossing voor de microplastics die via synthetische kleding en cosmetica in ons milieu terecht komen.
Top van de IJsberg
De afbeelding van een plastic zak in zee die op een ijsberg lijkt, ‘ siert’ deze maand de cover van het tijdschrift van National Geographic. In al zijn cynisme een briljante foto. Ik spotte en postte ‘m toevallig halverwege 2017. Hij is gemaakt door Jorge Gamboa – dat wist ik toen nog niet – en hij gaat nu terecht viraal.
Met zoveel mensen die onder de indruk zijn van deze foto en die zich zorgen maken over de plastic soup, moeten we toch een slag kunnen slaan om van de plastic troep af te komen? Want net zoals bij palmolie – lees ook hier mijn blog over de palmolie uitdaging – ben ik ervan overtuigd dat consumenten wel degelijk invloed kunnen uitoefenen. Als wij minder of zelfs geen in plastic verpakt voedsel kopen, dan voelen de supermarktketens dat vanzelf en zullen ze hun producten aanpassen. Ik ga in ieder geval kijken hoever ik kom met plastic-vrij boodschappen doen!
Wil je ons werk ondersteunen?
