De palmolie problematiek. Onbedoeld heb ik er aardig wat uurtjes aan besteed vorig jaar. Het is nooit mijn intentie geweest om zo gericht actie te voeren tegen welke industrie ook. Ik zet me in voor bedreigde wilde dieren, letterlijk – door voor ze te zorgen in Nederland en in het buitenland – maar ook door erover te bloggen voor meer bewustwording en door fondsen te werven. En natuurlijk let ik op wat ik koop en eet.
Toen ik een aantal jaar geleden als vrijwillig chimpansee verzorger startte bij Stichting AAP, had ik overigens nog nooit van palmolie gehoord. Laat staan van de verwoestende gevolgen van deze olie voor het regenwoud en haar bewoners.
Geen ontsnappen aan
De chimpansees die bij AAP worden opgevangen zijn niet direct het slachtoffer van ontbossing. Ze komen uit woonhuizen, circussen, slechte dierentuinen en een onderzoekscentrum.
Ik kwam dan ook pas voor het eerst in aanraking met de palmolie problematiek tijdens mijn werkzaamheden voor bedreigde wilde dieren in Indonesië. Als je die kant op reist, is er namelijk geen ontsnappen aan.
In 2015 veroorzaakte de enorme bosbranden – voor de aanleg van palmolieplantages – een milieuramp die zijn weerga niet kent. Duizenden mensen en dieren waren hier het slachtoffer en dit geval ook toeristen. Zij konden door de luchtvervuiling en de branden niet vliegen en hele gebieden en steden zaten dicht door de smog. Tot aan Singapore en Thailand toe. En daarom bereikte het nieuws toen ook ons land. Ik denk dat dat anders misschien niet eens was gebeurd. Lees ook eens dit artikel van Nieuwsuur (NOS) uit november 2015.
Ook ik zat toen in de rook terwijl ik aan het werk was in een opvangcentrum op Bali en vrienden van mij moesten hun vlucht naar Sumatra cancelen vanwege die rook!
Vorig jaar werkte ik tweemaal een maand in Borneo aan een aantal projecten voor geredde Orang-Oetans. Vanuit het vliegtuig zie je al dat er van het eiland, wat het op twee na grootste eiland van de wereld is, bijna niks meer over is. Borneo, ooit geheel bedekt met tropisch regenwoud, is nu voor 80% kaalgekapt en verbrand. Je ziet alleen nog keurige rijen met oliepalmen. En dat allemaal voor onze koekjes, shampoo en biobrandstof.
Als je eenmaal zelf de verwoesting en kaalslag hebt gezien, kan je je ogen er niet meer voor sluiten. Niet alleen de Orang-Oetan is de klos, maar ook de lokale bevolking. Die wordt van hun land verdreven, heeft geen redelijke bron van inkomsten meer en moet in een ernstig vervuilde omgeving leven.
Actie!
ik heb er inmiddels al menig blog aan gewijd. Maar ook vroeg ik er vorig jaar samen met de auteur van Verkapt, Janneke Bazelmans en Alexandra Vosmaer van het Sintang Orangutan Center in Borneo aandacht voor met een interview voor Yoga Magazine.
We organiseerden ook samen met Palmolievrij, Orangutan Rescue en initiatiefnemer Milieudefensie een schrijfbijeenkomst tegen palmolie in biobrandstof, waarover ik eerder een blog schreef.
Minister Kamp zegt ‘ nee’
Biobrandstoffen zijn in het leven geroepen omdat ze een schoner alternatief zouden zijn voor het milieu dan fossiele brandstoffen. Maar biodiesel van palmolie is tot drie keer vervuilender dan gewone diesel, zo blijkt uit een onderzoeksrapport van de Europese Commissie. De CO2 uitstoot is drie keer zo hoog als de uitstoot van gewone diesel en gaat ook nog eens ten koste van kostbaar regenwoud en landbouwgrond, die beter kan worden gebruikt om bijvoorbeeld mensen te voeden. Wie heeft dit kunnen bedenken?
In de zomer van 2017 gingen we samen met organisator Milieudefensie naar het Binnenhof om meer dan 5000 handgeschreven brieven van bezorgde Nederlanders aan te bieden aan Minister Kamp. De uitkomst was buitengewoon teleurstellend:
Maar we zaten niet bij de pakken neer en organiseerden een Palmolievrij challenge met het Palmolievrij Team, waarvoor ik de aankondiging mocht doen vanuit het regenwoud in Borneo :
Hulde voor Milieudefensie
In de tussentijd voerde Milieudefensie nog steeds flink campagne tegen palmolie in biobrandstof met een toch wel opmerkelijk en zeer hoopgevend resultaat in januari 2018:
“Het Europees Parlement wil dat er vanaf 2021 geen palmolie meer zit in biobrandstoffen”.
Ik kon mijn ogen en oren bijna niet geloven. Als de EU een palmolie verbod invoert, verbruikt Europa in één klap 46 procent minder palmolie.
Hoe nu verder
Of het daadwerkelijk tot een verbod komt, bepaalt de Europese Commissie en de Europese Raad. In de Europese Raad zal Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) namens Nederland pleiten voor een palmolieverbod. (bron: Milieudefensie). Het Europees Parlement pleit overigens niet voor een totaalverbod op palmolie. Het plantaardig vet zit bijvoorbeeld ook in meer dan de helft van alle levensmiddelen in onze supermarkt. We hebben nog een lange weg te gaan.