Ben je ooit verbaasd geweest over het vermogen van een chimpansee om problemen op te lossen en dingen in een oogwenk te onthouden? Nou, recent onderzoek heeft een nog verbazingwekkender aspect van hun cognitieve vaardigheden onthuld: chimpansees bezitten niet alleen een uitstekend kort geheugen, maar ook een opmerkelijk langetermijngeheugen.
Ze kunnen gezichten van vrienden en familie tientallen jaren onthouden, en kunnen ook complexe sociale relaties over tientallen jaren bijhouden.
Deze ontdekking daagt de heersende opvatting uit dat andere primaten dan wij mensen een beperkter geheugen hebben en werpt een nieuw licht op hun emotionele banden en sociale intelligentie.
Herinneringen vastleggen als een chimpansee: het fotografisch geheugen
Chimpansees staan al langer bekend om hun uitzonderlijke kortetermijngeheugen. Ze kunnen beelden met ongelooflijke precisie vastleggen en onthouden. Zelfs beter dan mensen.
Bekijk hier een filmpje van een “chimp versus mens memorie test”, waar ik enige jaren geleden ook een blog over schreef.
Maar de recente onthulling van hun even indrukwekkende langetermijngeheugen is volgens primatoloog Frans de Waal, die niet bij het onderzoek betrokken was, een opmerkelijke bevinding. “Ik weet niet eens zeker of mensen zich de meeste individuen herinneren die ze al twintig jaar niet meer hebben gezien”, aldus de Waal.
Het onderzoek
Om te onderzoeken of chimpansees en andere ‘nonhuman’ primaten een gezicht herkennen is niet eenvoudig. Je kunt het ze niet vragen.
Voor het onderzoek maakten wetenschappers daarom gebruik van geavanceerde eyetrackers en infraroodcamera’s om de blik van de apen te analyseren terwijl ze naar afbeeldingen van hun soortgenoten keken.
De foto’s die de wetenschappers presenteerden, varieerden van volstrekt onbekenden tot goede vrienden, familieleden en zelfs vijanden waarmee ze lange tijd geen contact hadden gehad. Opmerkelijk was dat de dieren aanzienlijk langer staarden naar afbeeldingen van apen waarmee ze positieve relaties hadden opgebouwd, zoals voormalige groepsgenoten die voor hen zorgden of met hen speelden. In vergelijking keken ze minder lang naar gezichten van voormalige seksuele partners, verre kennissen of apen die hen eerder pijn hadden gedaan of angst hadden aangejaagd.
Chimpansee slimheid: een spiegel voor menselijke intelligentie?
Dus, terwijl we deze slimme dieren observeren, kunnen we ons afvragen: wie zijn hier nu eigenlijk de slimste denkers? Misschien moeten we bescheidener zijn in ons zelfbeeld en erkennen dat intelligentie in vele vormen en gedaanten bestaat, zich niet beperkt tot de mensheid. De volgende keer dat je een chimpansee ziet, bedenk dan dat ze niet alleen grappig en indrukwekkend zijn, maar ook echte denkmeesters. Ze dagen ons uit om anders te denken over wat het betekent om slim te zijn.
Bronnen
NYTimes
Scientific American
Science.org
Help mee en adopteer een chimpansee
Go Ape Foundation werkt samen met een paar geweldige opvangcentra die niet alleen dieren in nood helpen, maar ook hun uiterste best doen om het leefgebied van deze dieren te behouden. Weesjes uit deze opvangcentra hebben we daarom opgenomen in ons adoptieprogramma.
Jouw adoptie is natuurlijk een virtuele adoptie en daarmee draag je bij aan de zorg voor deze geredde babychimpansees. Zo krijgen zij een nieuwe kans op een zo goed en natuurlijk mogelijk leven. Je kunt de adoptie ook kado doen, aan een kind bijvoorbeeld of aan iemand die chimpansees en wilde dieren een warm hart toedragen!
