Het regenwoud is niet alleen een groen paradijs met een immense rijkdom aan dieren en planten. Het is er ook een drukte van jewelste. De vele dieren zorgen voor heel wat kabaal. Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar al dat geluid zorgt er ook voor dat geluiden van geweerschoten en kettingzagen niet goed te horen of te lokaliseren zijn. Niet alleen de dichtheid van de bomen maar ook de natuurlijke herrie komen dan ook helaas goed van pas bij illegale activiteiten. Zingende gibbons blijken de inspiratie te zijn voor een ingenieus apparaat dat de verontrustende geluiden kan onderscheiden van gewone bosklanken.
Miljoenen dieren gedood en grootschalige ontbossing
Stroperij en houtkap zijn een grote bedreiging voor de bewoners van het regenwoud. De enorme schaal waarop ontbossing plaatsvindt is daarnaast een van de grootste oorzaken van klimaatverandering. Ontbossing draagt namelijk voor zo’n 17% bij aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgas. Volgens Interpol is maar liefst 90% van de bomenkap in tropische regenwouden illegaal.
De mate waarin dieren in het woud worden gestroopt is ook angstaanjagend. In de Amazone worden elk jaar tussen 9 en 24 miljoen zoogdieren, vogels en reptielen gevangen. In Afrika is dit mogelijk nog 6-12 keer zo veel vanwege het eten van bushmeat en het doden van olifanten, neushoorns en schubdieren voor hun ivoor, hoorn en schubben.
De enorme schade die stroperij in Azië aanricht kan ook niemand ontgaan zijn. Voor de aanleg van oliepalmplantages en voor de illegale huisdierhandel worden jaarlijks 2000-3000 orang-oetans gedood en hun baby’s gevangen. Tijgers zijn de dupe van de vraag naar tijgerbotten voor traditionele Chinese medicijnen en het verlies van hun leefomgeving. De zeldzame Sumatraanse olifant wordt bejaagd en staat er zo slecht voor dat de diersoort binnen 50 jaar kan uitsterven.
Al deze ellende wordt door de mens veroorzaakt, maar met onze technologische ontwikkeling kunnen wij ook bijdragen aan de oplossing.
Hoe stop je stroperij en illegale kap van het regenwoud?
Dankzij kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence- AI) zijn organisaties in staat enorm veel waardevolle data te verzamelen én gericht in te zetten om de natuur te beschermen. Dit scheelt veel handmatig werk en zorgt dat handhavers heel snel in actie kunnen komen. Kunstmatige intelligentie is namelijk bijzonder nuttig om mensen in het bos te kunnen lokaliseren, 24 uur per dag.
Zingende gibbons inspireren softwareontwikkelaar
Na zijn bezoek aan een gibbonreservaat in Borneo, waar hem opviel hoe ver het geluid draagt van zingende gibbons, ontwikkelde de Amerikaan Topher White een apparaat waarmee de vele geluiden van het regenwoud worden opgevangen. Niet alleen de geluiden van de natuur zelf, maar ook de geluiden van motoren, kettingzagen en geweren. Handhavers worden gealarmeerd en gaan direct naar de locatie om overtreders aan te houden. Voorheen betrapten ze zelden stropers of mensen die illegaal hout kapten op heterdaad.
Oude mobieltjes redden het regenwoud
De ‘Nature Guardian’ van Rainforest Connection (RFCx), het bedrijf dat Topher opzette, wordt gemaakt van een oude mobiele telefoon, zonnepanelen die de telefoon opladen en een microfoon. Het apparaat wordt hoog in een boom gehangen, waar het veel zonlicht vangt en niet opvalt. Geluiden die de sensor van de Nature Guardian opvangt worden gestreamd naar de cloud, waarna ze worden geanalyseerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Vangt het apparaat een zorgwekkend geluid op, van een kettingzaag bijvoorbeeld, dan wordt via het bestaande GSM-netwerk een alarmering gestuurd naar de opzichter van het gebied, die poolshoogte gaat nemen. Het bereik van de Nature Guardians en het mobiele netwerk is groter dan je misschien verwacht, vooral zo hoog in de bomen: ze kunnen gewoonlijk zo’n 10-15 kilometer vanaf de bosrand worden ingezet.
Inmiddels heeft Rainforest Connection deze ingenieuze telefoons in 22 landen over de hele wereld gemonteerd om leefgebieden van wilde dieren te helpen beschermen. Van de regenwouden in Indonesië en de Amazone tot de Roemeense Karpaten wordt gebruik gemaakt van de Nature Guardians in kwetsbare ecosystemen.
Slimme boei voor Ierse kust
Daarnaast heeft RFCx vorig jaar een slimme boei ontwikkeld, in samenwerking met ORCA Ireland en Huawei. Deze boei voor de westkust van Ierland monitort de akoestiek van walvissen, dolfijnen en bruinvissen, en zorgt dat hun gedrag en de impact van geluidvervuiling en andere bedreigingen kunnen worden bestudeerd. Hiermee hoopt men onder meer aanvaringen te helpen voorkomen.
Belangrijke data
De Nature Guardians zijn nu zo’n 8 jaar succesvol in gebruik en hun aantal wordt steeds verder uitgebreid, over steeds meer landen. Hun belangrijkste doel is om de biodiversiteit te helpen beschermen en herstellen. Een bijkomend groot voordeel is dat er een enorme hoeveelheid data wordt verzameld, over de dieren die leven in de buurt van deze vernuftige mobiele telefoons op zonnecellen.
Benieuwd naar de oerwoudgeluiden die de Nature Guardians opvangen? Met de app van Rainforest Connection kun je deze hier beluisteren.
Bronnen onder meer
Interpol – Forestry crime: targeting the most lucrative of environmental crimes
Mongabay – Imperiled Riches—Threatened Rainforests
Orangutan.com – 3000 Orangutans Killed Each year
Huawei – Nature Guardian Project
The Irish Times – Battling for biodiversity and inclusion with technology
Financieel Dagblad – Het Oerwoud Krijgt een Eigen Alarmsysteem
© Go-Ape.nl door Angelique Lagarde
