Het wit van de ogen van de mens. Lange tijd werd dit als een uniek kenmerk van de mens beschouwd, waarmee we ons konden onderscheiden van andere primaten. Maar niets blijkt minder waar. Veel van onze naaste verwanten, de mensapen hebben het ook. Dit voorjaar heb ik zelfs een ontmoet, een chimpansee met mensenogen.

Rise of the Warrior Apes

Vorig jaar zag ik de adembenemende documentaire “Rise of the Warrior Apes”.

Hierin volgt een groep wetenschappers 25 jaar lang de grootste groep Chimpansees ter wereld diep in de jungle van Oeganda. Een van de Chimps die ze volgden was Pincer, een Chimp met ‘mensenogen’.

“Er was iets heel vreemds aan hem”, vertelt Regisseur en producer James Reed aan een Wildlife Film festival waar de film werd vertoond. “Na een tijdje besefte ik wat het was. Hij had menselijke ogen – witte sclera rond de buitenkant van het oog waardoor je de blik kon volgen, zien waar hij keek. Ik deed een beetje onderzoek en ontdekte dat chimpansees volgens het wetenschappelijke rapport dit niet hebben. Het was een unieke menselijke eigenschap, die is geëvolueerd met onze eigen geavanceerde samenwerking”.

Lees hier mijn blog over de documentaire“Rise of the Warrior Apes”.

In de speelfilm “Planet of the Apes”, waarin de mensapen de mens de oorlog verklaren, hebben trouwens alle geanimeerde Chimpansees, Gorilla’s en Orang-Oetans ‘ mensenogen’ gekregen om ze nog menselijker te maken.

Chimpansee met Mensenogen | Rowena Goes Ape (1)
>> Foto: Rise of the Warrior Apes

Carlos, een chimpansee met mensenogen

Je begrijpt misschien wel dat ik niet kon wachten om Carlos te ontmoeten.

Carlos is een van de geredde Chimpansees in het Limbe Wildlife Centre in Kameroen, waar ik dit voorjaar werkte als vrijwillig dierverzorger. Hij leeft er in een groep van 25 Chimpansees, allemaal gered uit de handen van stropers.

En net als jij en ik heeft Carlos geen pigment in zijn ogen, waardoor zijn sclera wit is (zo wordt het wit rond onze ogen genoemd).

Ik kon niet altijd dichtbij Carlos komen omdat hij graag met poep en stenen gooit en zijn target nooit mist, maar ik heb in ieder geval een duidelijke foto kunnen maken. Bijzonder toch! En het blijkt maar weer, zo uniek zijn wij mensen niet.

Chimpansee met Mensenogen | Rowena Goes Ape (2)
>> Carlos is zijn nachtverblijf (Foto: Rowena Goes Ape)

 

Chimpansee met Mensenogen | Rowena Goes Ape (3)
>> Carlos overdag in zijn buitenverblijf (Foto: Limbe Wildlife Centre)

Bronnen over chimpansees met mensenogen

JH Festival

BBC Earth