Sinds kort heb ik een palmolie-fobie. Een lezing van Willie Smits vorig jaar in Nederland leerde me alles over hoe palmolie plantages tropische bossen over de hele wereld verwoesten. En zijn duurzame alternatief: palmsuiker!
300 Voetbalvelden per uur!
Op dit moment worden er wereldwijd ruim 300 voetbalvelden per uur (!) gekapt om plaats te maken voor palmolieplantages. De oliepalm duldt geen andere bomen en planten om zich heen (de zogenaamde monocultuur) waardoor regenwoud eerst vernietigd moet worden. De plaatselijke bevolking wordt van hun land verdreven en diverse diersoorten zoals de Sumatraanse tijger en de oerang-oetan worden met uitsterven bedreigd.
De levensomstandigheden van de plaatselijke bevolking, die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van het tropisch woud, wordt ernstig bedreigd. Het water in de omgeving van de plantages raakt vervuild door overvloedig gebruik van pesticiden en kunstmest, met alle gevolgen van dien voor de gezondheid van de werknemers en bewoners. Het land is door de kunstmest de eerstkomende 20 jaar onbruikbaar. Toch zit er voor de kleine boeren niets anders op dan op de palmolieplantages te gaan werken tegen een loon van 1 tot 2,5 euro per dag. Hun land is immers ingepikt door de palmolieindustrie.
Geen ontsnappen aan
Palmolie zit in meer dan 50% van onze producten, van cosmetica tot koekjes, pizza en schoonmaakmiddelen. En Nederland is een van de grootste afnemers. Met zijn allen houden we dus deze allesvernietigende industrie in stand. Vaak zonder dat we het weten, want in Nederland bestaan er geen wetten op de verplichte etikettering van palmolie. Bedrijven maskeren palmolie met de aanduiding ‘plantaardige olie’ of iets nog vagers. Er lijkt geen ontsnappen aan.
Suikerpalm en palmsuiker, een praktische oplossing voor een wereldprobleem?
Willie Smits kwam tijdens zijn lezing – gelukkig (!) – ook met een zeer duurzame alternatief voor het palmolieprobeem: de suikerpalm. Deze suikerpalm neemt een centrale rol in in Willie’s herbebossingsprogramma’s: kaalgekapte gebieden worden opnieuw aangeplant met diverse planten en bomen waaronder de suikerpalm. De suikerpalm groeit namelijk het best in een gemengd tropisch regenwoud. Dit betekent dat het bestaande regenwoud niet vernietigd hoeft te worden. Er moet juist bos voor worden aangeplant. Ook kunstmest en pesticiden hoeven niet te worden gebruikt, waardoor het grondwater niet wordt verontreinigd. Het oogsten van het sap van de boom, waarmee onder andere palmsuiker wordt geproduceerd, is een handmatig proces dat zorgt voor veel lokale banen voor kleine boeren (een boer onderhoudt in zijn eentje ongeveer 6 bomen). Het inkomen van deze palmtappers is veel hoger dan dat van ‘gewone’ kleine boeren. Door een beter inkomen kunnen de kinderen van deze palmtappers verder leren en kunnen ze aan de armoede ontsnappen.
Palmsuiker en anders suikerpalmproducten
De suikerpalm geeft per dag 50 liter sap en van dit sap wordt ethanol gegist (biobrandstof), palmwijn en palmsuiker gemaakt.
Daarnaast levert de palm nog meer producten die door de bevolking worden gebruikt. De vezels die op de bast groeien worden afgesneden en verwerkt tot touw. Ik heb een schuur gezien in Sulawesi die naar zeggen twintig jaar geleden is opgebouwd en waarvan het dak nog steeds bijeen werd gehouden door de oorspronkelijke touwstrengen gemaakt van deze vezel! De bladeren van de palm zijn regenwerend en worden gebruikt om daken van de te maken. Licht en goedkoop. Ook de buitenbast van de boom is een zeer harde en mooie houtsoort die gebruikt wordt voor meerdere doeleinden.
Masarang suikerfabriek
Willie Smits heeft een fabriek in Noord Sulawesi waar van het sap van de suikerpalm suiker wordt gemaakt, palmsuiker, de Masarang Suikerfabriek. En mocht ik nu ‘ toevallig ‘ in Sulawesi zijn dit voorjaar. Een mooie gelegenheid om de fabriek, de palmsuiker en de suikerpalm met eigen ogen te aanschouwen!
In een volgende blog vertel ik hier meer over…
Met uitsterven bedreigde dieren helpen en verzorgen is mijn passie. De problematiek is enorm maar ik geloof er heilig in dat ook kleine beetjes zullen helpen. Als steeds meer mensen een beetje doen zal dat bijdragen aan een iets betere wereld met daarin een veilige plek voor wilde dieren en daarmee ook voor de mens. Dus draag ik ook mijn steentje bij, ik kan niet anders. Door te Bloggen, mijn avonturen op Social Media te posten en Fondsen te werven. Maar zeker ook door als vrijwilliger de handen uit de mouwen te steken en letterlijk geredde en getraumatiseerde dieren te verzorgen in allerlei Rescue Centers zowel in Nederland als daar buiten.
