In het voorjaar van 2013 ging ik als vrijwillig dierverzorger aan de slag in het Chimpansee Complex van Stichting AAP. Ik voelde aan mijn klompen aan dat dat niet zomaar iets was. Ik moest me gedegen voorbereiden!
Het DNA van de Chimpansee
Dat chimpansees zeer intelligentie dieren zijn en in DNA slechts een paar procenten afwijken van ons (mensen) wist ik al. Maar daar hield mijn kennis eigenlijk wel op.
Chimpansee Politiek
Lezen! Dat moest ik doen. Ik kwam al snel terecht bij DE Chimpanseespecialist, de Nederlandse bioloog Frans de Waal. Frans de Waal, die in 2007 door Time Magazine op een prominente plek in de top 100 van de meest invloedrijke mensen van deze wereld werd geplaatst (!), trok voor het eerst internationaal de aandacht met zijn boek Chimpansee Politiek, waarin hij het gedrag van deze mensapen als intelligent en emotioneel gedreven noemt. In dit boek vergelijkt hij het gesmoes en gekonkel van in machtsstrijd verwikkelde chimpansees met dat van menselijke politici. Newt Gingrich, voormalig voorzitter van het Amerikaanse huis van Afgevaardigden, raadde dit boek zelfs aan als verplichte kost voor politici!
Burgers Zoo
Het boek beschrijft een chimpanseekolonie in Burgers Zoo in Arnhem in 1976, waar een langdurige machtsstrijd was tussen de drie sterkste mannen: Luit, Yeroen en Nikki. De Waal observeerde niet alleen, hij interpreteerde ook het gedrag van de chimpansees in termen van ‘menselijke’ emoties en drijfveren. Mede daardoor krijgt de machtsstrijd tussen deze mensapen de dramatische allure van een shakespeareaanse tragedie. Het bleek dat ook onder chimpansees de zucht naar macht en seks kan leiden tot verraad, geweld en zelfs een gruwelijke moord. Dit boek is wetenschap op zijn allerspannendst!
Sindsdien heeft De Waal steeds parallellen getrokken tussen het gedrag van primaten en mensen, van agressie tot moraal en cultuur. Ook trok De Waal aandacht met onderzoek binnen primatengemeenschappen naar conflictoplossing, verzoening en empathie. Zijn vergelijkingen tussen het gedrag van mensen en andere diersoorten hebben hem wereldberoemd gemaakt.
Ik ben absoluut fan geworden van Frans de Waal en kan echt iedereen zijn boeken aanraden. Met deze kennis over chimpansees op zak ging ik aan de slag. Nu wist ik wel genoeg over Chimpansees toch?
Aan de slag in het Chimpanseecomplex
How little did I know…..nadat ik een dotje inentingen tegen ondere andere Hepatitus B in mijn bovenarm gespoten had gekregen, kon ik eindelijk aan de slag. De eerste paar weken werkte ik in de keuken van het complex. Hier maakte ik ontbijt, lunch en diner klaar voor alle chimpansees. De chimpansees krijgen een gevarieerd dieet van groente en fruit. Heel veel groente en fruit en elke groep een andere hoeveelheid. Een dagvullend werkje, dat kan ik je vertellen! Snijden, sjouwen, wegen, nog meer sjouwen. Privéafspraken op vrijdagavond na een werkdag bij Stichting AAP waren de eerste weken niet mogelijk. Half 6 op, voor de files de deur uit, sjouwen snijden en schoonmaken. Na afloop regelrecht de files inrijden, rond 7 ’s avonds thuis, eten en…coma.
Veiligheid voorop
In de tussentijd kreeg ik ook direct mijn eerste huiswerk mee. Een dikke syllabus over de veiligheidsvoorschriften en regels binnen het Chimpanseecomplex. Pas na het goed leren en succesvol afronden van een test over dit onderwerp kan je echt aan de slag in het Chimpanseecomplex. Veiligheid staat namelijk voorop. Wie is waartoe bevoegd, wat moet je doen in het geval van een ontsnapping? Wat doe je als je verwond wordt? Welke virussen kunnen de chimpansees met zich meedragen en hoe herken je die? Waarom draag je beschermende kleding en moet je altijd je portofoon bij je hebben?
In de tussentijd mocht ik wel al kennismaken met de chimpansees. In eerste instantie met 12 chimpansees. De andere afdeling, waar de ex-laboratorium-chimpansees zitten, is nog strenger beveiligd. Om daar te kunnen werken, moet ik eerst een aantal aanvullende opleidingen volgen.
Poep ontwijken
Met een goed afgeronde test en mijn kennis van Frans de Waal over chimpansees op zak, mocht ik dus, terwijl ik nog in de keuken stond, al kennis maken met de chimpansees.
Kennismaken? Poep ontwijken!!!!
” Een nieuweling op de afdeling, we zullen wel even laten zien met wie deze vrijwilliger van doen heeft.” De kledders poep vlogen om mijn oren. En sommige chimpansees kunnen echt heel gericht gooien. “ Onbedekt stukje huid, schoon gewassen haartjes? mooi daar mikken we op! “
De chimpansees gooiden, maakten zich enorm groot, schreeuwden. Welkom in het Chimpanseecomplex. Elke nieuweling krijgt de volle laag.
Hoe het me nu vergaat in het Chimpanseecomplex? Ik vertel je graag meer in een volgende blog.
